Mọi chuyện bắt đầu từ cái đêm tôi cãi nhau nảy lửa với thằng bạn thân tên Hùng. Thằng đó là fan MU, nên cứ hễ thấy Trent Alexander-Arnold (A.A.) bị vượt qua là nó lại réo lên bảo: “Thằng này phòng ngự kém! Quan trọng nhất của nó chỉ là tạt cánh thôi!” Tôi nghe mà điên tiết. Tôi biết không phải thế, nhưng để chứng minh được thì không thể chỉ nói mồm. Tôi cần bằng chứng, tôi cần dữ liệu thực tế, và tôi quyết định: Tôi phải mổ xẻ vai trò của A.A. trong ít nhất 10 trận đấu gần nhất của Liverpool (LFC) để đập vào mặt nó.
Đây là một cuộc “thực hành” nghiêm túc, không phải chỉ là xem bóng đá giải trí nữa. Tôi đã chuẩn bị sổ ghi chép và một cái màn hình phụ chỉ để theo dõi vị trí và đường chuyền của A.A. trong từng phút, từng khoảnh khắc.
Quá Trình “Mổ Xẻ” Chi Tiết (Bắt Đầu Từ Số 0)
Tôi đã phải cày lại tổng cộng 11 trận đấu trong ba ngày cuối tuần. Vợ tôi kêu ca bảo tôi bị điên rồi, nhưng tôi không thể dừng lại được. Tôi đã đặt ra mục tiêu rõ ràng: Phải tìm ra tần suất và chất lượng của các pha bóng mà A.A. thực hiện khi anh ta không hề đứng ở vị trí hậu vệ cánh truyền thống. Tôi muốn thấy nơi anh ta thực sự nhận bóng và nơi anh ta thực hiện những đường chuyền quyết định.
Tôi ghi lại ba chỉ số chính trong mỗi trận đấu:
- Vị trí trung bình khi thực hiện đường chuyền dài quyết định (Long Pass Location).
- Số lần anh ta di chuyển vào “vùng tiền vệ trung tâm số 6” (Inside Midfield Zone 6).
- Số lần anh ta mất bóng trực tiếp do lỗi phòng ngự vị trí.
Khâu đầu tiên tốn thời gian nhất là xem lại các pha chuyển đổi trạng thái. Khi LFC mất bóng và phải phòng ngự, A.A. thường ở đâu? Và khi LFC giành lại quyền kiểm soát, anh ta lập tức di chuyển đến vị trí nào? Tôi phát hiện ra một điều: Khi LFC tấn công, A.A. không bao giờ đứng sát đường biên như một hậu vệ cánh bình thường. Anh ta luôn “lượn lờ” vào giữa sân, chiếm lĩnh không gian mà lẽ ra phải là của Fabinho hoặc Henderson.
Tôi đã phải dùng bút màu đánh dấu trên một cái sơ đồ sân cỏ in ra. Mỗi lần A.A. thực hiện một pha kiến tạo hoặc một đường chuyền đổi cánh tuyệt vời, tôi đánh dấu điểm xuất phát của anh ta. Sau khi tổng hợp 11 trận đấu, cái sơ đồ của tôi trông giống như một bức tranh trừu tượng, nhưng nó đã phơi bày sự thật.
Phát Hiện Quan Trọng Nhất: Anh Ấy Là Một “Số 8/Số 6 Ảo”
Khi tôi đặt tất cả các dấu chấm đỏ (vị trí chuyền bóng quan trọng) lên bản đồ, chúng không nằm ở vị trí hậu vệ cánh. Chúng nằm chụm lại ngay trước vòng tròn giữa sân, lệch sang phải một chút. Nó gần như y hệt vị trí mà một tiền vệ kiến tạo lùi sâu (Regista) hoạt động!
Tôi đã phải so sánh ngay lập tức dữ liệu của A.A. với Thiago Alcantara. Kết quả là rất ít hậu vệ cánh trên thế giới lại có heatmap (biểu đồ nhiệt) hoạt động giống hệt một tiền vệ trung tâm như A.A. Điều này đã đập tan cái ý nghĩ rằng vai trò quan trọng nhất của anh ta chỉ là tạt bóng.
Vai trò quan trọng nhất của Trent Alexander-Arnold tại LFC, điều mà tôi đã phải tự mình chứng minh bằng cách cày nát băng hình, chính là “Người Phân Phối Bóng Tầm Xa và Kiểm Soát Nhịp Độ Ẩn Danh” (The Covert Distributing and Tempo Controller).
Tại sao vai trò này lại quan trọng nhất?
- Giải Phóng Tiền Vệ: Khi A.A. di chuyển vào giữa sân, anh ta kéo giãn đội hình đối phương và cho phép các tiền vệ như Henderson và Wijnaldum trước đây (hoặc Mac Allister bây giờ) tự do dâng cao hơn, gây áp lực lên khu vực 1/3 sân cuối cùng.
- Khả năng Đổi Cánh Tức Thời: Anh ta là bộ não chuyền dài của đội. Khi bóng đến chân Trent ở khu vực giữa sân, anh ta có thể ngay lập tức mở toang cánh trái cho Robertson hoặc Diaz. Không có một hậu vệ cánh nào khác trong bóng đá hiện đại thực hiện điều này một cách thường xuyên và chính xác đến vậy.
- Thiếu Trent, Đội Hình “Tắc”: Tôi đã thử tưởng tượng loại bỏ vai trò này của A.A. và thay bằng một hậu vệ chỉ biết phòng ngự. Liverpool sẽ thiếu hẳn một cầu thủ có khả năng phá vỡ hàng phòng ngự thấp của đối thủ bằng một đường chuyền xuyên tuyến 40 mét. Họ sẽ phải chuyền ngắn liên tục, khiến lối chơi trở nên dễ đoán.
Kết Quả Cuối Cùng Của Sự Thao Túng Dữ Liệu Cá Nhân
Sau khi tôi chụp màn hình tất cả các biểu đồ và đoạn clip cắt ra từ quá trình “thực hành” của mình và gửi cho thằng Hùng, nó im lặng mất nửa ngày. Cuối cùng, nó chỉ gửi lại một câu: “Ừ, mày đúng là đã xem nhiều hơn tao nghĩ.”
Tôi thắng cược, và quan trọng hơn, tôi đã thực sự đào sâu vào chiến thuật của Klopp. Tôi đã hiểu rằng, Klopp dùng A.A. không phải vì anh ta là hậu vệ cánh xuất sắc nhất, mà vì anh ta là tiền vệ kiến tạo lùi sâu giỏi nhất mà Klopp có thể giấu được ở vị trí hậu vệ cánh. Điều này giúp LFC tạo ra ưu thế về quân số ở khu vực giữa sân một cách bất ngờ.
Kể từ đó, tôi không chỉ xem bóng đá. Tôi luôn theo dõi vị trí của A.A. trong mọi trận đấu. Nó giống như một bài toán chiến thuật đã được giải quyết, và tôi là người đã phải đổ mồ hôi, thức khuya để giải nó. Cảm giác rất là đã. Đây là kinh nghiệm tôi đã tự mình trải qua để có được sự hiểu biết này, chứ không phải nghe ai nói.